Szpital w Sancygniowie (połowa XVIII wieku)

Co nazywano wówczas "szpitalem"? Mówiąc najkrócej - był to dom, w którym przebywali chorzy i ubodzy ("domus pauperum"). Obok tych domów stały (bardzo rzadko) kościoły lub kaplice szpitalne ("ecclesia", "capella", "oraculum", "oratorium").

Ze sporządzonej tabelki parafii ze szpitalami w dekanacie sokolińskim w XVI-XVIII wieku, wynika że szpital najwcześniej założono w Działoszycach (istniał od 1598 do 1783r.), w Chrobrzu (od 1598 do 1783r.). Na 16 parafii w dek. skokolińskim w roku 1748 tego rodzaju instytucja przykościelna istniała aż w 13 parafiach. W następnych latach sieć szpitalików będzie stopniowo malała. Z tabeli Sancygniów występuje ze szpitalem tylko raz - w roku 1748. Fakt ten potwierdza akt wizytacyjny z tego roku. Z zapisku wynika, że w tymże domu opieki mieszkało wówczas 5 pensjonariuszy, którzy nie siali zgorszenia i znali podstawy wiary. Można się tylko domyślać jak trudne musiały być warunki bytowania mieszkańców tego domu opieki: na jego utrzymanie przeznaczano raptem 5 florenów rocznie, czyli ok. 90 trof, co, w przeliczeniu na "osobodniówkę" wyżywieniową zapewniało utrzymanie na 1/3 dni w roku i to jednej osobie. Te 5 florenów "funduszu", pochodziło z dawnej fundacji plebana - "czcigodnego Piskoniewicza", wypłacanych w rocznicę jego śmierci. Wobec tak niskiego uposażenia szpitalika prawdopodobnym się wydaje, że musiał go dofinansowywać pleban razem z parafianami. Wizytacja z roku 1783 nie zanotowała już szpitala w Sancygniowie (być może został zlikwidowany w wyniku kłopotów finansowych...)

"Wieś i parafia Sancygniów. Zarys Dziejów."
Edward Kula