Góry

Okolice » Góry

Nazwa topogr.: położone na grzbiecie Garbu Wodzisławskiego. W 1529 r. wieś parafialna, dek. jędrzejowski. W czasie reformacji silny ośrodek arianizmu. Dawniej własność rodziny Kołków h. Trąby, później (przez zamążpójscie córki Kołka, Barbary, za Piotra Dembińskiego z Konar) własność rodziny Dembińskiech, W rejestrze z lat 1629 i 1680 Góry nazywane są "Misiowska Góra". Mieszkał tu kilka lat Henryk Dembiński (1791-1864), generał, jeden z przywódców Powstania Listopadowego. Na miejscowym cmentarzu zostali pochowani rodzice Adolfa Dygasińskiego, wybitnego pisarza XIX w. Podczas wizytacji ks. Franciszka Dunin Kozickiego stwierdzono w Górach 30 dysydentów. W 1736 ks. Głowacki, pleban Gór, rozebrał stary kościół i postawił nowy - własnym sumptem, poświęcony w r. 1740 przez dziekana sokolińskiego  - Stanisława Sieradzkiego. Kościół ów przypominał kaplicę. W latach 1912 - 1913 staraniem parafian powstał nowy kościół, bowiem dawny nie mieścił prawie 3 tyś. wiernych. Dzisiejszy kościół ma kształt krzyża. Główny ołtarz - pędzla Smuglewicza.

W Górach doszło 18 i 20 VI 1863 r. do bitwy powstańców z oddziałem rosyjskim. Zginęli wtedy m.in. Majewski, Stanowski, Węgier Szumodi. Ranny został Jan Newlin Mazaraki, syn właściciela Przecławki; ciężka ranna została sanitariuszka oddziału - generałowa Waligórska. Zmarłą pochowano w grobowcu rodzinnym w Wolicy. W miejscu odniesionych ran stał żelazny krzyż (przysiółek Bujnówka). Na cmentarzu w Górach są groby powstańców 1863 r.

Do parafii górskiej należało Polichno; w r. 1529 wieś ta "opustoszała", ale płaciła podatek wart 3 marki. Z czasem Polichno zaczęło się zaludniać, bowiem, jak wynika ze statystyki z r. 1680, wieś liczyła wtedy "8 zagród bez ról". Niegdyś Góry nazywano "Górami Dembińskimi".

"Wieś i parafia Sancygniów. Zarys Dziejów."
Edward Kula

kontakt: rafalparyz@onet.eu
2006 - 2023